“Laat BUZZ het systeem veranderen”
Het perspectief van de cliënt staat bij waardegedreven geboortezorg centraal. Vanzelfsprekend zijn organisaties die het belang van de cliënt behartigen dan ook betrokken bij het ontwikkelen van de vragenlijsten van de Uitkomstenset Zwangerschap & geboorte. De volgende stap wordt spannend, vindt adviseur patiëntenbelang Anne Mooij van Patiëntenfederatie Nederland.
“Stel dat je als zwangere vrouw wilt beslissen over de plek waar je gaat bevallen. Dat is een belangrijke keuze die je maakt in je zorgtraject. Wat zou het mooi zijn als je dan kunt varen op de ervaringen van andere vrouwen die zijn bevallen in het geboortecentrum, in het ziekenhuis en thuis. En wat daar dan de uitkomsten van zijn; zowel de klinische als de door de vrouwen zelf gerapporteerde. Dat vind ik mooi aan BUZZ: dat het heel breed informatie oplevert om dit soort keuzes goed te kunnen maken.”
Cliëntenperspectief uitvoerig meegenomen
“Waardegedreven zorg wordt steeds meer de praktijk. Dat juichen wij als belangenbehartiger van patiënten ontzettend toe. Het BUZZ-project is daar een mooi voorbeeld van. Daar is een vertaalslag gemaakt van de theorie over wat goede uitkomsten zouden zijn naar de praktijk in Nederland. Het cliëntenperspectief is daarin uitvoerig meegenomen. Wij zijn als Patiëntenfederatie Nederland vanaf het begin af aan betrokken bij dit project. Wij wilden graag een actieve rol, juist omdat het zo’n belangrijk traject is. In het begin hebben we de nodige discussies gehad. Er is een spanningsveld tussen uitkomsten die voor cliënten echt belangrijk zijn en uitkomsten die internationaal goed met elkaar vergelijkbaar zijn. Ik denk dat we er heel goed uit zijn gekomen met elkaar.”
Punten van aandacht
“Wij vonden evaluatie van de zorg een belangrijk onderdeel, maar ook dat de cliënt daarbij kan kiezen om dat niet terug te laten komen in de spreekkamer. De cliënt moet zich wel echt vrij voelen om haar mening of verbeterpunten aan te geven, zonder dat het de relatie met de zorgverlener beschadigt. Daarnaast hebben we gekeken of ‘samen beslissen’ voldoende tot zijn recht komt. Ten slotte hebben we, omdat de grondslag van BUZZ een internationale waardeset is, er goed op gelet of die paste bij de Nederlandse situatie. Zo bleek bijvoorbeeld dat er geen vragen over pijnbestrijding bij de bevalling in de vragenlijsten waren opgenomen; die zijn op ons verzoek toegevoegd.”
Signaleren en handelen
“Ik vind het mooie aan BUZZ dat zowel de klinische uitkomsten als de uitkomsten die door de cliënt worden gerapporteerd aan bod komen. Want ook die klinische uitkomsten kwamen voorheen niet altijd in de spreekkamer terecht. Door aan cliënten te vragen wat zij belangrijk vinden komen ook de onderwerpen die wat meer taboe zijn, zoals incontinentie, ter sprake. Het is wel van belang hoe de zorgverlener het dan vervolgens oppakt. Als je iets signaleert in zo’n vragenlijst, dan moet je er ook iets mee doen.”
Samen beslissen bevorderen
“BUZZ moet het samen beslissen bevorderen. Er is nu in de korte doorlooptijd van het project vooral hard gewerkt aan het opstellen van de vragenlijsten en het draaiende krijgen van de ICT. De volgende stap wordt spannend: wat doe je eigenlijk met die uitkomsten en hoe ga je dan het gesprek voeren met die cliënt, zodat het ook echt helpt om de zorg beter te maken? Daarom hebben we met de BUZZ-projectleiding gekeken naar wat we nog meer kunnen doen om het samen beslissen te bevorderen. Als Patiëntenfederatie hebben we de ‘3 goede vragen’, die we op een aantal plekken in de zorg al gebruiken. In het kader van BUZZ hebben we daar nu ook specifieke materialen voor de geboortezorg voor ontwikkeld. We blijven betrokken en zullen erop letten dat BUZZ niet zo maar een toevoeging wordt aan het systeem dat we al kennen, maar dat het uiteindelijk het systeem juist verandert. De dialoog in de spreekkamer moet er beter van worden.”
“Ik vind het mooie aan BUZZ dat zowel de klinische uitkomsten als de uitkomsten die door de cliënt worden gerapporteerd aan bod komen.”
